Η Αξία της Προπονητικής Εξατομίκευσης στο Τρίαθλο: Γιατί δεν πρέπει να επικεντρωνόμαστε μόνο στο "μακρύτερο" σκέλος;

Στον κόσμο του τριάθλου, είναι ευρέως διαδεδομένη η άποψη πως το ποδήλατο, ως το μεγαλύτερο σε διάρκεια σκέλος του αγώνα, πρέπει να κατέχει και τη μεγαλύτερη βαρύτητα στην προπόνηση. Παρότι αυτή η προσέγγιση φαίνεται λογική, μέσα από τη μακρόχρονη εμπειρία μου ως προπονητής και τη μελέτη της αθλητικής επιστήμης, μπορώ να πω με βεβαιότητα ότι δεν ανταποκρίνεται πάντα στις πραγματικές ανάγκες και δυνατότητες ενός τριαθλητή. Η προπονητική πρέπει να προσαρμόζεται στον αθλητή, και όχι το αντίθετο.

‍

Η Μεγάλη Ερώτηση: εστιάζουμε στο δυνατό ή στο αδύναμο σημείο;

Συχνά ακούγεται η φράση "πρέπει να δουλεύεις στις αδυναμίες σου για να ισορροπήσεις τις επιδόσεις σου". Ωστόσο, αυτή η λογική μπορεί να υπονομεύσει τόσο τη συνολική απόδοση όσο και την ψυχολογία του αθλητή. Από τη δική μου οπτική, η εστίαση στο δυνατό σημείο ενός αθλητή προσφέρει μεγαλύτερη αξία. 

Αυτό διότι:

• Η προπόνηση γίνεται πιο αποτελεσματική: Ο αθλητής αποδίδει καλύτερα όταν εργάζεται σε έναν τομέα στον οποίο ήδη έχει μια βάση.
• Η αυτοπεποίθηση ενισχύεται: Οι επιτυχίες “χτίζουν ψυχολογία” και δημιουργούν θετική αλυσίδα προόδου.
• Η συνολική ισορροπία διατηρείται: Η αντοχή, η δύναμη, η τεχνική και η ψυχολογία αντιμετωπίζονται ως αλληλένδετοι άξονες.

‍

Η Σημασία της Εξατομίκευσης

Δεν υπάρχουν "έτοιμες συνταγές" στην προπονητική. Κάθε αθλητής είναι διαφορετικός.

Η ανάλυση του προφίλ του, των επιδόσεών του αλλά και της ψυχολογίας του, είναι το κλειδί για τη δημιουργία ενός προπονητικού πλάνου που δεν θα τον εξαντλήσει, αλλά θα του επιτρέψει να αναπτυχθεί.

Προτείνω μια προσέγγιση στην οποία:

• Το δυνατό σημείο είναι η αφετηρία: Από εκεί ξεκινάμε τη βάση μας, αξιοποιώντας τη φυσική δυναμική του αθλητή.
• Τα σημεία που μειονεκτούν δουλεύονται στρατηγικά: Με μικρά, στοχευμένα βήματα, χωρίς να επιβαρύνουμε το σώμα ή το μυαλό.
• Οι φυσιολογικές προσαρμογές μεταφέρονται: Η αντοχή, η δύναμη ή η τεχνική που αποκτώνται στο δυνατό άθλημα ωφελούν και τα άλλα.

‍

Ένα Παράδειγμα από την Πράξη

Ας εξετάσουμε έναν τριαθλητή που είναι εξαιρετικός δρομέας αλλά αισθάνεται μειονεκτικά στο ποδήλατο, στο οποίο (ακόμα) δεν μπορεί να αποδώσει εξίσου καλά. Αν αφιερώσει υπερβολικό χρόνο στο ποδήλατο, μπορεί να χάσει τη φόρμα του στο τρέξιμο και ταυτόχρονα να μειωθεί η διάθεση και η αυτοπεποίθησή του. Αντίθετα, δίνοντας προτεραιότητα στο τρέξιμο:

• Η συνολική του αντοχή βελτιώνεται, ωφελώντας και την ποδηλασία.
• Η αυτοπεποίθηση παραμένει υψηλή, ενισχύοντας τη συνέπεια στην προπόνηση.
• Μέσω στρατηγικών προπονήσεων στο ποδήλατο, μπορεί να δει σημαντική πρόοδο χωρίς υπερβολικό φόρτο.

‍

Η Φιλοσοφία της Ολιστικής Βελτίωσης

Το τρίαθλο δεν είναι μια συλλογή τριών μεμονωμένων αθλημάτων. Είναι ένα ενιαίο σύνολο, όπου η ισορροπία είναι το κλειδί. Η προπόνηση πρέπει να αναγνωρίζει αυτή τη σύνδεση:

Αντοχή & Ταχύτητα: Εργαζόμαστε για να βελτιώσουμε τη φυσική κατάσταση στο σύνολό της.

Τεχνική: Εστιάζουμε στην κίνηση που εξοικονομεί ενέργεια σε όλα τα σκέλη.

Ψυχολογία: Η ενίσχυση της αυτοπεποίθησης και της νοητικής αντοχής είναι το θεμέλιο κάθε αθλητικής επιτυχίας.

‍

Καταλήγοντας…

Η προπονητική δεν είναι η εφαρμογή κανόνων και "δογμάτων". Είναι η τέχνη της αναγνώρισης του αθλητή ως μοναδική οντότητα, με τις δικές του δυνατότητες, αδυναμίες και φιλοδοξίες. Η έμφαση στα δυνατά σημεία, χωρίς να παραμελούνται οι υπόλοιποι τομείς, οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα τόσο αγωνιστικά όσο και σε επίπεδο αυτοπραγμάτωσης.

Αυτή η φιλοσοφία είναι το κλειδί για να δημιουργήσουμε αθλητές που όχι μόνο ανταγωνίζονται, αλλά υπερέχουν.

‍

Γιώργος Λουφέκης

BSc Αθλητικές Επιστήμες
cMSc Βελτιστοποίηση αθλητικής απόδοσης
cMSc Συνθετική Συμβουλευτική & Ψυχοθεραπεία